У нас можно недорого заказать курсовую, контрольную, реферат или диплом

«Татар телендә тәм белдерүче сыйфатлар» - ВКР
- 58 страниц(ы)
Содержание
Введение
Выдержка из текста работы
Заключение
Список литературы

Автор: navip
Содержание
КЕРЕШ 3
ТӨП ӨЛЕШ
БЕРЕНЧЕ БҮЛЕК
СЫЙФАТЛАРНЫҢ ЛЕКСИК СИСТЕМАСЫНДА ТӘМ БЕЛДЕРҮЧЕ СҮЗЛӘР
1.1. Сыйфатларның лексик-семантик төркемнәре 7
1.2. Сыйфатларның тарихи үсеше 12
ИКЕНЧЕ БҮЛЕК
ТАТАР ТЕЛЕНДӘ ТӘМ БЕЛДЕРҮЧЕ СЫЙФАТЛАР
2.1. «Тәм» төшенчәсенең төзелеше 18
2.2. Борынгы төрки язма истәлекләрдә тәм белдерүче сүзләрнең кулланылышы 20
2.3. Хәзерге татар телендә тәм белдерүче сүзләрнең лексик-семантик системасы 26
2.4. Татар теленең диалектларында тәм белдерүче сыйфатларның кулланылышы 35
2.5. Татар телендә тәм белдерүче сүзләрнең ясалышы һәм кулланылышы 36
ӨЧЕНЧЕ БҮЛЕК
СЫЙФАТ СҮЗ ТӨРКЕМЕН ӨЙРӘНҮ МЕТОДИКАСЫ
3.1. Татар теле дәресләрендә сыйфат сүз төркемен өйрәнү 40
3.2. Башлангыч сыйныфларда билгене белдерүче сүзләрне өйрәнү 43
3.3. VІ сыйныфта «Сыйфат» сүз төркемен өйрәнү 46
ЙОМГАК 51
КУЛЛАНЫЛГАН ӘДӘБИЯТ ИСЕМЛЕГЕ 54
Введение
Татарларның борынгы ата-бабалары монгол яуларына кадәр үк Идел, Кама, Агыйдел елгалары буена һәм аннан да көнбатышрак урнашкан борынгы халыкны тәшкил итә. Алар үзләренең барлыкка килүендә һәм үсүендә бик катлаулы юл үтәләр. Татар халкы, башка халыклар кебек үк, бик күп этник катламнарның һәм кабиләләрнең берләшү һәм аерылып чыгуы нәтиҗәсендә формалаша. Әмма бу процесста кардәш булган ике якын этник компонент – болгар һәм кыпчак компоненты төп рольне уйный. Татар халкы чыгышы белән бер яктан Идел һәм Кама буенда яшәгән болгарлар белән, икенче яктан Идел буенда һәм аннан да көнбатышрак һәм көньякта яшәгән кыпчаклар белән бәйләнгән. Шуның нәтиҗәсендә гомум татар теле үзендә нигездә болгарларның варислары булган урта диалект вәкилләре теле (болгар теле) үзенчәлекләрен һәм кыпчакларның варислары булган көнбатыш диалект вәкилләре теле (кыпчак-мишәр теле) үзенчәлекләрен берләштергән.
Хәзерге көндә тюркология фәненең әһәмиятле мәсьәләләренең берсе – төрки тарихи лексикологиянең тулы һәм системалы сурәтләмәсен булдыру. Бу мәсьәлә иң беренче чиратта теге яки бу телнең сүзлек составындагы үзгәрешләрне аерым сүзләрнең семантикасына һәм килеп чыгышы буенча уртаклыгына нигезләнеп башкарыла. Сүзләрнең тарихын тикшерү аерым телнең тарихи яшәешен билгеләргә, телнең хәзерге күп фактларын аңлатырга һәм сүзләр арасындагы бәйләнешләрне ачыкларга ярдәм итә.
Борынгы төрки телләрдәге һәм хәзерге татар телендәге тәм белдерүче сүзләрне тикшереп һәм аңа караган берәмлекләргә күзәтү ясаганнан соң, алар арасында тарихи бәйләнешләр булуы ачыклана.
Татар телендәге «тәм» төшенчәсенә, рус телендә «вкус» берәмлеге тәңгәл килә. Ожегов редакциясендәге «Рус теленең аңлатмалы сүзлеге»ндә бу лексема түбәндәгечә бирелә:
1. Кешенең һәм хайваннарның авыз куышлыгында һәм телнең лайлалы катламында урнашкан тышкы сиземләү органы.
2. Телдәге, авыз эчендәге сиземләү тойгысы, я булмаса сиземләүнең үзәге булып торган ризыкның үзенчәлекләре. Мәсәлән, тәм ягыннан тәмле җимешләр – «плоды приятные на вкус». «Авыз эчендәге ачы тәм» ‒«кислый вкус лимона» [Ожегов, 1989].
Нәрсә соң ул – тәм сизү, тоемлау?
«Тәм» төшенчәсен психологик тою тойгысы буларак та карап китик.
Күпчелек тою, сиземләү тойгыларын бер-берсеннән аерым эшләүче тойгылар итеп караганнар: тәҗрибәләр күрсәтүенчә, барлык тою сыйфатлары да бер модальлеккә кайтып кала. Шулай итеп, тәм тою тойгысын тәм рецепторларының активлашуы һәм бу рецепторларның баш миесенә кадәр үтелгән юлы дип карарга кирәк. Дж. Гибсон беренчеләрдән булып шушы мәсьәләне өйрәнгән һәм сиземләү, тою теориясен камиллаштырган. Ул аларны түбәндәге тәртиптә санап киткән: хәрәкәт юнәлешенең үзәк системасы, тотып алу системасы, тәм һәм ис тою системасы, ишетү һәм күрү системалары. Шулай итеп, кеше белән традицион биш урынына биш тою системасы идарә итә. Дүрт тәм сыйфаты бар: баллы, төче, ачы һәм тозлы. Ризыкларның күбесе шушы сыйфатларның берсенә ия була. Гадәттә дүрт тәм тою тойгысы булса да, Бартошак бишенче тәмнең дә булуы турында әйтә ‒ бу су тәме. Ә Бейдлер тәм сизүнең (tаste) һәм тәм (flavor) арасындагы аермага игътибар иткән [Ауэрбаха, 2006, 50].
Тәм ул – авызга капкан матдәдән барлыкка килгән тәҗрибә нәтиҗәсе. Бу матдә температураны, тәмне, авыртуны сизү рецепторларын активлаштыра. Тәм сиземләү ул шулай ук – бер үк төрле тәм рецепторларына тәэсир итү нәтиҗәсендә барлыкка килгән тәҗрибә дә.
Кайбер ризык төрләре эссе килеш тәмле, ә кайберләре салкын булганда, ягъни ризык төрләренең тәме төрле температурада төрлечә була.
Шулай итеп, без тәм сизү турында сүз алып барсак, бигрәк тә ризыкны күз уңында тотсак, мотлак – бу «тәм» дигән сүз.
Квалификацион чыгарылыш эшенең максаты татар телендә тәм белдерүче сүзләрне туплап, системага салу, лексик берәмлекләрнең этимологик яктан бәйләнешен, аларның семантик үсешен тикшерү. Максатка бәйле рәвештә түбәндәге бурычлар куелды:
̶ телнең лексик системасын динамикада тикшерү белән бәйле , лексик оя төшенчәләренә бәяләмә бирү;
‒ тарихи, чагыштырма, этимологик чыганакларга нигезләнеп, тәм белдерүче сүзләрнең кулланылышын ачыклау;
‒ татар телендәге тәм белдерүче сүзләрнең , лексик берәмлекләрен туплау, аларга этимологик анализ ясау, борынгы телдәге гомум тема белән бәйләнешләрен, мәгънә күчеше юнәлешләрен ачыклау;
– мәктәптә сыйфат сүз төркемен өйрәнгәндә тәм белдерүче сүзләр белән бәйле күнегү төрләрен эшкәртү, аларны телнең төрле бүлекләрен тикшерүдә куллану мөмкинлекләрен күрсәтү.
Татар телендә тәм белдерүче сүзләрен тикшерү объекты буларак сайлап алу аларның түбәндәге үзенчәлекләре белән аңлатыла. Беренчедән, бу сүзләр гомумтөрки тарихи катламына карыйлар һәм хәзерге төрки телнең барсында да актив кулланылалар. Икенчедән, тәм белдерүче сүзләр татар телендә шактый тирән өйрәнелмәгәннәр. Өченчедән, татар телендә тәм белдерүче сүзләрнең килеп чыгу һәм үсү-үзгәрү юлларын өйрәнү татар тюркологиясендә мөһим эш. Дүртенчедән, тәм белдерүче сүзләр хәзерге көндә дә кулланылышта актуаль булып торалар.
Шуңа күрә дә чыгырылыш эшен язар алдыннан зур әзерлек эше алып барылды. «Татар телендә тәм белдерүче сүзләр» темасына курс эше , «Татар телендә ачы – төче сүзләренең кулланылышы», «Татар телендә тәм белдерүче сүзләр» исемле мәкаләләр язылды һәм 2012 елда Уфада үткән «Инновационный потенциал молодежной науки», 2014 елда Алабугада үткән «Татар теле әдәбияты һәм тарихы: үткәнне бүгенгесе һәм киләчәге», дигән җыентыкларда бастырылып чыгарылды.
Халкыбызның гасырлар буена туплаган акылы, сәләте, эстетик зәвыгы, философик карашы, тормыш тәҗрибәсе аның сүз байлыгында сакланган. Милли рух, милли аң төшенчәләре дә – буыннан-буынга күчә килгән күрсәткеч.
Тормышның үзгәреп торуы, кешеләрнең үзара аралашып яшәве нәтиҗәсендә телнең сүзлек хәзинәсе арта. Сүз байлыгы арткан саен, кешенең сөйләме аңлаешлы hәм матуррак була. Телнең сүзлек составында кешеләрнең тормыш тәҗрибәсе, аларның образлы фикер йөртү сәләте, тел осталыгы да чагыла. Кешелек җәмгыятенең алга таба үсеше нәтиҗәсендә, сүз төркемнәрендә дә үсеш, сан ягыннан күбәю күзәтелә, шул исәптән сыйфатларда да.
Сыйфат инде беренче грамматикаларда ук бүленеп чыгарыла. И. Гиганов, М. Иванов, Г. Мәхмүдов, К. Насыйри һ.б. грамматикаларында сыйфатларның мәгънәсе, кулланылышы, ясалышы һәм типологик үзенчәлекләре турында мәгълүмат бар.
Октябрь революциясеннән соңгы чорда грамматика мәсьәләләрен планлы рәвештә өйрәнү башлана. М. Корбангалиев, Җ. Вәлиди, Г.Алпаров, Х. Бәдигый хезмәтләрендә сүз төркемнәренең, шул исәптән сыйфатның да төрләнешенә һәм ясалышына зур игътибар бирелә. [Зәкиев , 2002, 102].
Татар телендә тәм белдерүче сүзләрене туплап системага салу, аларның килеп чыгышын һәм кулланылышын өйрәнү системалы сүзлекнең яңа тибын төзүдә әһәмиятле булачак.
Выдержка из текста работы
ТӨП ӨЛЕШ
БЕРЕНЧЕ БҮЛЕК
СЫЙФАТЛАРНЫҢ ЛЕКСИК СИСТЕМАСЫНДА
ТӘМ БЕЛДЕРҮЧЕ СҮЗЛӘР
1.1. Сыйфатларның лексик-семантик төркемнәре
Сыйфатлар әйбергә хас билге һәм үзлекләрне аңлаталар. Чынбарлыкта әйберләр хисапсыз күпсанлы булган кебек, аларның билге-хасиятләре дә шул чаклы күп ки, аларны грамматика калыбына гына сыйдырып бетерү мөмкин түгел. Грамматика, гомумиләштерү нәтиҗәсе буларак, һәрбер очракта аерым кагыйдә чыгармый. Мәсәлән «Кыйссаи Йосыф» поэмасында (1212-1213 еллар) «суык бәгырь», «каты күңел», «татлы җан» кебек тезмәләр укыйбыз. Әгәр дә без тел чараларының чагыштыру-охшату җирлегендә метафорик (күчерелмә) мәгънә алуларын сиземләсәк, «суык» сүзенең «бәгырь»гә, «каты»ның «күңел»гә һәм «татлы»ның «җан» сүзенә билге булуларын аңыбызга сыйдыра алмас идек. Шулай итеп, сыйфатларны башка сүз төркемнәреннән аерып торган бер үзенчәлек – логик төшенчәдән тыш метафорик төшенчәгә ия булу.
Исемнәрнең сыйфатка күчүләрен аларда табылган бер үзлекнең метафорик мәгънә алуы аша барлыкка килгәнлеген түбәндәге мисаллар ачык күрсәтәләр. «Тел»нең төп сыйфатларының берсе – тәмлелек. Шуннан – тәмле тел:
1) Ягымлы, йомшак сүзләр; 2) Күңелгә ятышлы, ягымлы, күңелне йомшартырлык; Тәмле тел таш яра, тәмсез тел баш яра (Мәкаль).
Күргәнебезчә, бу исем метафоралардан сыйфатка бер генә адым.
Мәгълүм булганча, татар телендәге сыйфатлар лексик-грамматик яктан төп ике төркемчәгә бүленәләр:
а) асыл сыйфатлар (качественные прилагательные);
б) нисби сыйфатлар (относительные прилагательные).
Үзеннән-үзе аңлашылганча, асыл сыйфатлар һәм нисби сыйфатлар да үз эчләрендә тагын берничә төргә бүленәләр.
Академик В.В. Виноградов үзенең бер хезмәтендә, рус теле материалларыннан чыгып, асыл сыйфатларны лексик-семантик яктан биш төркемчәгә бүлә:
1) төс сыйфатлары – ак, кызыл, кара, яшел, зәңгәр.;
2) урын һәм вакыт сыйфатлары – туры, уң, сул, кечкенә, зур, тыгыз, сирәк.;
3) сизү органнары белән тоела торган сыйфатлар – ачы, әче, нык, тигез, юеш, үткен, тупас, нечкә, тәмле, авыр, җиңел, сыек, куе һ. б.
4) тән төзелешенә хас сыйфатлар – симез, ябык, чандыр, чал, бурлы, шадра, сукыр, чукрак, аксак, чатан, матур, сылу һ. б.
5) эчке психологик төзелешкә бәйле сыйфатлар – яхшы, яман, явыз, дорфа, мөлаем, юләр, дивана, оятсыз, битсез, вөҗданлы, кыю, куркак.
В.В. Виноградов шунда ук, бу бүленешне тагын да арттыру-киңәйтү мөмкин дигән фикер теркәп куя [Виноградов, 1947, 184]. Чыннан да шулай, чөнки әйберләрнең билгеләре, беренчедән, бик күп, икенчедән, аларның шактый зур өлеше бик шартлы. Мәсәлән, тәмле сүз, озын сүз, ачы тел, йомшак тел; җылы хәбәр, җылы караш, буш бугаз, ачык авыз, үткен сүз, үткен тел, йөгерек уйлар. кебек тезмәләрдәге сыйфатларның әйберләргә карата белдергән билгеләрен без сизү органнарыбыз белән түгел, бәлки эчке тойгыларыбыз һәм абстракция белән генә сиземли алабыз. Чөнки, әйтик, сүзнең тәмен, йомшаклыгын, үткенлеген татып яки тотып сиземләү мөмкин түгел.
Заключение
Карап үтелгән төрки телендәге тәм белдерүче сүзләрнең мәгънәләре грамматик һәм стилистик яктан тикшерелде. Соңгы вакытта Төркия белән Татарстан арасындагы икътисадый, фәнни, мәдәни, әдәби һәм башка бәйләнешләр нәтиҗәсендә тәм белдерүче сүзләр санының артуы күзәтелә.
Кешелек җәмгыятенең алга таба үсеше нәтиҗәсендә, сүзлек составы һәрвакыт баеп, үсеп тора. Башка төркем сүзләрдәге кебек үк, сыйфатларда да үсеш, сан ягыннан күбәю күзәтелә. Аның өстенә рус теленнән дә сыйфатлар кабул ителәләр. Бу бик табигый күренеш. Ләкин бу да татар телендә сыйфат сүз төркеме хәзер генә формалашып бара дигән нәтиҗәгә китермәскә тиеш. Сыйфатлар электән үк булганнар, ләкин алар аз булганнар һәм чагыштырмача азрак булачаклар да, башка сүз төркемнәренең сыйфатка күчүләре дә, алынмалар да аларны чагыштырмача күбәйтмәячәк, чөнки бу процесс башка сүз төркемнәрендә дә бара. Төрки телләрдә сыйфатларның азрак булулары һәм булачаклары аларның әле формалашып җитмәүләре белән түгел, бәлки сыйфатлардан башка сүз төркемнәренең дә аергыч булып килә алулары, бу очракта алардан сыйфат ясалу мәҗбүри булмау белән аңлатыла.
Телне өйрәнүдә төп берәмлек – сүз, аңарда телгә кагылышлы бөтен төшенчәләр дә бер бөтен булып оеша. Лингвистик төшенчәләр системасын аңлау нәтиҗәсендә без «сүз» нең тел системасында комплекслы лексик-семантик һәм грамматик берәмлек икәнлегенә төшенәбез. Сүзнең тел һәм сөйләмнең генә түгел, ә мәдәниятнең дә бер берәмлеге икәнлеген белү өчен, без сүзләрне тикшерү өчен аңлатмалы сүзлекләрне киң файдаланабыз.
«Татар телендә тәм белдерүче сүзләр» темасы буенча эзләнү һәм тикшерү эшләре алып барганда, без татар теленең өч томлык аңлатмалы сүзлегенә мөрәҗәгать иттек. Бу сүзлекләр татар әдәби теленең XIX гасырның ахырыннан алып хәзерге көнгә кадәр гомумкулланылышта булган лексик һәм фразеологик байлыгын туплап бирә, сүзләрнең мәгънәләрен һәм мәгънә төсмерләрен ача, аларга грамматик-стилистик характеристика бирә, кулланылыш үзенчәлекләрен күрсәтә. Бу аңлатмалы сүзлекнең өч томыннан да тәм белдерүче сүзләрне табып, аларның мәгънәләрен аңлатып, грамматик-стилистик кулланылышын күрсәтеп, төрле чыганаклардан китерелгән мисаллар белән дәлилләргә тырыштык. Шулай ук бу сүзләрне анализлаганда татар теленең, аның лексикографиясенең күпьеллык бай традициясен һәм аның барлык казанышларын, шулай ук башка төрки телләрнең лексикографик тәҗрибәсе киң файдаланылды.
Квалификацион чыгарылыш эшендә шулай ук мәктәптә сыйфат сүз төркемен өйрәнү методикасына да тукталынды һәм тәм белдерүче сүзләр белән бәйле күнегү төрләренә мисаллар китерелде.
Сүз – ул гыйлем дәрьясы белән тоташтыручы күпер. Шушы сихри күпер аша халык күңеленә үтеп кереп, иленә, халкына, туган теленә сөю уяткан хәлдә генә кеше үзенең мөкатдәс максатына ирешә ала.
Тел халыкның үзе белән бергә яралып, үзе белән бергә үсә. Шуның өчен ул халыкның бөтен язмышын, бөтен булмышын чагылдыра. Әйтик, татар теленең башка төрки телләргә һич тә охшамаган үзенчәлекле сыйфатлары бар икән, ул татар халкының борын заманда ук төрки дөньядан аерылып, башка мөхиттә гомер иткәнен күрсәтә. Тел – халыкның иң борынгы тарихи көзгесе.
Милләтнең эчке табигатен күрсәткән билгеләрдән, әлбәттә, тел иң беренче урынны алып тора. Тел милләтнең этник булмышын билгели, мәдәниятен гәүдәләндерә. Шуның өчен милләтне гадәттә теле буенча атап йөртәләр һәм теленә карап, кешенең милләтен билгелиләр. Халык үзе хәтта туган җиренә, мәдәниятенә караганда да телен алган куя. Тел аның рухи дөньясын, милли тойгысы белән милли горурлыгын, ата-бабасы белән балалары алдындагы тарихи бурычын тотыш үз эченә ала. Озын гомер юлында үз иркеннән мәхрүм ителгән халыкларның милли күрсәткечләре сакланырга яки югалырга мөмкин, әмма теле исән булса, халык үзе дә исән була, теле үлсә, үзе дә бергә үлә.
Телебез – ата-бабалар тарафыннан курчаланып, буыннан-буынга күчә килгән безнең илаһи хазина. Аның һәрбер сүзенә карата игътибарлы булу, сафлыгын саклау, үзен яклау – һәммәбезнең изге бурычы. Шуңа күрә һәр буын шушы бурычны аңлап, телебезнең киләчәге хакында бүгеннән башлап хәстәрлек күрергә тиеш. [Бииш Ә, 1999, 7-10]
Шушы тел турында атап үтелгән гомуми төшенчәләргә таянып, без «Татар телендә тәм белдерүче сүзләр» темасына язылган эзләнү һәм тикшеренү эшебездә татар телендә гомуми кулланылышта булган тәм белдерүче лексиканы җыеп, аларның мәгънәсен һәм грамматик кулланылышын аңлатып, татар теленең никадәр бай һәм нәфис булуын күрсәтергә тырыштык. Сүзләрнең мәгънә һәм грамматик-стилистик үзенчәлекләрен күрсәтү белән беррәттән халкыбызның тарихы, йола, гореф-гадәтләрен һәм рухи дөньясының тирәнлегенә, байлыгына да күзәтү ясадык.
Список литературы
1. Абдуллин И.А. Татар теленең аңлатмалы сүзлеге, т. II – Казан: Татар. кит. нәшр., 1979.
2. Абдуллин И.А. Татар теленең аңлатмалы сүзлеге, т. I – Казан: Татар. кит. нәшр., 1977.
3. Абдуллин И.А. Татар теленең аңлатмалы сүзлеге, т. III – Казан: Татар. кит. нәшр., 1981.
4. Ауэрбаха А., Корсини Р. Психологическая энциклопедия. – СПб.: Питер, 2006.
5. Әхмәтьянов Р.Г. Татар теленең кыскача тарихи-этимологик сүзлеге. – Казан, 2001.
+ еще 59 источников
Тема: | «Татар телендә тәм белдерүче сыйфатлар» | |
Раздел: | Литература и лингвистика | |
Тип: | ВКР | |
Страниц: | 58 | |
Цена: | 2500 руб. |
Закажите авторскую работу по вашему заданию.
- Цены ниже рыночных
- Удобный личный кабинет
- Необходимый уровень антиплагиата
- Прямое общение с исполнителем вашей работы
- Бесплатные доработки и консультации
- Минимальные сроки выполнения
Мы уже помогли 24535 студентам
Средний балл наших работ
- 4.89 из 5
написания вашей работы
-
ВКР:
46 страниц(ы)
1. Татар телендә антонимнар һәм аксюмороннар
1.1. Антонимнар турында гомуми мәгълүмат 10
1.2. Антонимнарның төрләре 151.3. Антонимнарның күпмәгънәле сүзләр, омонимнар һәм синонимнар белән бәйләнеше 25РазвернутьСвернуть
1.4. Антонимнарның стилистик мөмкинлеге 26
1.5. Оксюморон 30
2. Урта гомуми белем бирү мәктәпләрендә антонимнарны өйрәнү методикасы һәм күнегү үрнәкләре
2.1. Антонимнарны өйрәнү методикасы һәм алымнары 36
2.2. Антонимнарны өйрәнү өчен күнегүләр һәм биремнәр 38
Йомгак 44
Файдаланылган әдәбият исемлеге 47
-
ВКР:
Татар телендә модальлекне белдерүче чаралар
62 страниц(ы)
Кереш.3
Беренче бүлек. Татар телендә модальлекне белдерүнең грамматик чаралары.10
1.1. Морфологик чаралар.101.1.1. Модаль сүз төркемнәре һәм модальлек.10РазвернутьСвернуть
1.1.2. Фигыль наклонениеләренең модаль мәгънә белдерү мөмкинекләре.17
1.1.3. Модаль мәгънә белдерә торган аналитик фигыльләр.27
1.2. Синтаксик чаралар.34
1. 3.Модальлекне белдерү чарасы буларак синтаксик фразеологизмнар һәм редупликация.34
1.4. Модаль кисәкләр һәм модальлек.40
Икенче бүлек. Татар телендә модальлекне белдерүнең лексик чаралары.43
Йомгак.56
Кулланылган әдәбият исемлеге.59
Чыганаклар.63
Кушымта Татар теле дәресләрендә модальлекне өйрәнү (“Хәбәрлек сүзләр” темасы мисалында): дәрес эшкәртмәсе
-
ВКР:
Татар телендә хәл фигыль һәм аның фигыль системасында урыны
55 страниц(ы)
Кереш.3
1. Татар телендә хәл фигыль һәм аның фигыль
системасында урыны.8
1.1. Татар морфологиясендә фигыль сүз төркеме .121.2. Татар морфологиясендә хәл фигыльне өйрәнүнеңРазвернутьСвернуть
кыскача тарихы.18
1.3. Татар морфологиясендә хәл фигыль һәм аның төп үзенчәлекләр.15
1.4. Хәл фигыль формаларының башка фигыль формалары белән килеп, эш-хәлне башкару мәгънәсенә өстәмә төсмер бирүе.15
1.5. Хәл фигыль янында тыныш билгеләре.15
1.6. Хәл фигыль формаларының тарихи формалашуына
кыскача күзәтү.15
1.7. Хәл фигыль формаларының гомуми диалекталь
үзенчәлекләре турында.15
1.8. Хәл фигыльләрнең стилистик мөмкинлеге мәсьәләсе.15
2. Урта мәктәптә хәл фигыльне өйрәнү методикасы һәм күнегү үрнәкләре. 18
2.1. Урта мәктәптә хәл фигыльне өйрәнү методикасы буенча кайбер фикерләр . 18
2.2. Урта мәктәптә хәл фигыльне өйрәнү өчен күнегү үрнәкләре. 18
2.3. Урта мәктәптә морфологияне үзләштерүгә ярдәм итәрдәй кайбер катлаулы теоретик сораулар һәм аларга җаваплар. 23
Йомгак.36
Файдаланылган чыганаклар һәм әдәбият исемлеге.38
-
Дипломная работа:
Татар телендә җөмлә кисәкләренең аналитик һәм синтетик бәйләнеш чаралары
53 страниц(ы)
Эчтәлек
Кереш.3
Төп өлеш
I бүлек
Аналитик һәм синтетик килешләр.7
II бүлек
Аналитик һәм синтетик төзелмәләр.19§1. Синтетик төзелмәләр мәсьәләсе.28РазвернутьСвернуть
§2. Бәйләүче чараларны төркемләүгә карата кайбер фикерләр.39
§3. Аналитик-синтетик төзелмәләр мәсьәләсе….42
Йомгак.46
Кыскартылган исемнәр.48
Библиография.49
-
ВКР:
Антонимы и их использование на уроках татарского языка
52 страниц(ы)
ЭЧТӘЛЕК
1. Татар телендә антонимнар һәм аксюмороннар
1.1. Антонимнар турында гомуми мәгълүмат 10
1.2. Антонимнарның төрләре 151.3. Антонимнарның күпмәгънәле сүзләр, омонимнарРазвернутьСвернуть
һәм синонимнар белән бәйләнеше 25
1.4. Антонимнарның стилистик мөмкинлеге 26
1.5. Оксюморон 30
2. Урта гомуми белем бирү мәктәпләрендә антонимнарны
өйрәнү методикасы һәм күнегү үрнәкләре
2.1. Антонимнарны өйрәнү методикасы һәм
алымнары 36
2.2. Антонимнарны өйрәнү өчен күнегүләр һәм
биремнәр 38
Йомгак 44
Файдаланылган әдәбият исемлеге 47
-
Дипломная работа:
Татар телендӘ тӘм белдерҮче сыйфатлар
58 страниц(ы)
КЕРЕШ 3
ТӨП ӨЛЕШ
БЕРЕНЧЕ БҮЛЕК
СЫЙФАТЛАРНЫҢ ЛЕКСИК СИСТЕМАСЫНДА ТӘМ БЕЛДЕРҮЧЕ СҮЗЛӘР1.1. Сыйфатларның лексик-семантик төркемнәре 7РазвернутьСвернуть
1.2. Сыйфатларның тарихи үсеше 12
ИКЕНЧЕ БҮЛЕК
ТАТАР ТЕЛЕНДӘ ТӘМ БЕЛДЕРҮЧЕ СЫЙФАТЛАР
2.1. «Тәм» төшенчәсенең төзелеше 18
2.2. Борынгы төрки язма истәлекләрдә тәм белдерүче сүзләрнең кулланылышы 20
2.3. Хәзерге татар телендә тәм белдерүче сүзләрнең лексик-семантик системасы 26
2.4. Татар теленең диалектларында тәм белдерүче сыйфатларның кулланылышы 35
2.5. Татар телендә тәм белдерүче сүзләрнең ясалышы һәм кулланылышы 36
ӨЧЕНЧЕ БҮЛЕК
СЫЙФАТ СҮЗ ТӨРКЕМЕН ӨЙРӘНҮ МЕТОДИКАСЫ
3.1. Татар теле дәресләрендә сыйфат сүз төркемен өйрәнү 40
3.2. Башлангыч сыйныфларда билгене белдерүче сүзләрне өйрәнү 43
3.3. VІ сыйныфта «Сыйфат» сүз төркемен өйрәнү 46
ЙОМГАК 51
Не нашли, что искали?
Воспользуйтесь поиском по базе из более чем 40000 работ
Предыдущая работа
Татар телендә табу сүзләрСледующая работа
Татар телендә хәл фигыль һәм аның фигыль системасында урыны




-
Дипломная работа:
76 страниц(ы)
ВВЕДЕНИЕ 3
ГЛАВА 1. СОВРЕМЕННЫЕ ПОДХОДЫ К ОБЕСПЕЧЕНИЮ ДОСТИЖЕНИЯ, ПРОВЕРКИ И ОЦЕНКИ ОБРАЗОВАТЕЛЬНЫХ РЕЗУЛЬТАТОВ В ОБУЧЕНИИ ОБЩЕСТВОЗНАНИЮ 81.1. Деятельностный подход к обеспечению достижения, проверки и оценки образовательных результатов 8РазвернутьСвернуть
1.2. Анализ требований к образовательным результатам по обществознанию 14
ГЛАВА 2. УМЕНИЕ РАБОТАТЬ С СОЦИАЛЬНОЙ ИНФОРМАЦИЕЙ КАК ОБРАЗОВАТЕЛЬНЫЙ РЕЗУЛЬТАТ ОБУЧЕНИЯ ОБЩЕСТВОЗНАНИЮ .28
2.1. Понятие и классификация различных видов социальной информации в обучении обществознанию 28
2.2. Методика формирования умения работать с социальной информацией 36
2.3. Анализ измерительных материалов в моделях ОГЭ, ЕГЭ, ВПР, НИКО 48
ГЛАВА 3. КОМПЛЕКС ИЗМЕРИТЕЛЬНЫХ МАТЕРИАЛОВ ДЛЯ ОРГАНИЗАЦИИ КОНТРОЛЯ И ОЦЕНКИ ОБРАЗОВАТЕЛЬНЫХ РЕЗУЛЬТАТОВ ПО ОБЩЕСТВОЗНАНИЮ 63
3.1. Описание проекта 63
ЗАКЛЮЧЕНИЕ 67
СПИСОК ИСПОЛЬЗОВАННЫХ ИСТОЧНИКОВ И ЛИТЕРАТУРЫ 71
ПРИЛОЖЕНИЯ 77
-
Дипломная работа:
Концепт пространство в языковой картине мира М.А. Булгакова
128 страниц(ы)
Введение….3 8
Глава I. Теоретические основы исследования
§1. Картина мира как понятие антропоцентрической науки….9 25§2. Понятие концепта в лингвистике….25 31РазвернутьСвернуть
§3. Концепт пространство в философии и языкознании….31 41
§4. Концепт пространство в русской языковой картине мира…42 50
Выводы…50 52
ГЛАВА II. Структура и семантика концепта пространство в языковой картине мира романа М.А. Булгакова «Мастер и Маргарита»
§ 1. Ядро концепта ….53 58
§ 2. Приядерная часть концепта ….58 89
§ 3. Переходная зона концепта ….89 97
§ 4. Периферия концепта ….97 99
Выводы….99 102
Заключение….103 111
Список использованной литературы….111 118
Приложение
-
Дипломная работа:
Использование мультимедийных презентаций на уроках музыки
84 страниц(ы)
ВВЕДЕНИЕ.….….….3
ГЛАВА 1. Теоретические основы применения мультимедийных презентаций на уроках музыки…6
1.1. Специфика мультимедийных презентаций ….….….61.2. Виды деятельности учащихся на уроках музыки и роль мультимедийных презентаций в их организации….….….….20РазвернутьСвернуть
Выводы по первой главе….….33
ГЛАВА 2. Экспериментальная работа по использованию презентации на уроках музыки….….35
2.1. Содержание, формы и методы использования презентации на уроках музыки ….35
2.2. Педагогический эксперимент и его результаты….39
Выводы по второй главе ….….…52
ЗАКЛЮЧЕНИЕ….….….…55
СПИСОК ИСПОЛЬЗОВАННОЙ ЛИТЕРАТУРЫ….….….58
ПРИЛОЖЕНИЕ….62
-
Контрольная работа:
Разработка АРМ специалиста по складскому учету на предприятии
38 страниц(ы)
ВВЕДЕНИЕ….….6
1 ОБЩАЯ ЧАСТЬ….11
1.1 Техническое задание….11
1.2 Характеристики используемой аппаратной части и операционной системы….151.3 Характеристики языка программирования….17РазвернутьСвернуть
1.3.1 Общее описание языка программирования….….17
2 СПЕЦИАЛЬНАЯ ЧАСТЬ….….22
2.1 Постановка задачи….….…22
2.2 Описание логической структуры….….22
2.3 Листинг программы….….….25
2.4 Описание процесса отладки и тестирования….….30
2.5 Результаты работы программы….….…31
2.6 Инструкция пользователю….….33
ЗАКЛЮЧЕНИЕ….37
СПИСОК ИСПОЛЬЗОВАНЫХ ИСТОЧНИКОВ….…38
-
Дипломная работа:
Особенности технической подготовки футболистов 15-16 лет в школьной секции футбола
46 страниц(ы)
ВВЕДЕНИЕ 3
ГЛАВА I. СОВРЕМЕННОЕ СОСТОЯНИЕ ИЗУЧАЕМОЙ ПРОБЛЕМЫ 6
1.1. Общая характеристика технической подготовки в футболе 61.2. Средства и методы технической подготовки, в футболе применяемые в школьной секции 12РазвернутьСвернуть
1.3. Особенности технической подготовки школьников 15-16 лет, занимающихся футболом 20
ВЫВОДЫ ПО ПЕРВОЙ ГЛАВЕ 24
ГЛАВА II. МЕТОДЫ И ОРГАНИЗАЦИЯ ИССЛЕДОВАНИЯ 25
2.1. Методы исследования 25
2.2. Организация исследования 27
ГЛАВА III. РЕЗУЛЬТАТЫ ИССЛЕДОВАНИЯ И ИХ АНАЛИЗ 29
3.1. Комплекс упражнений для технической подготовки школьников 15-16 лет, занимающихся секции футбола 29
3.2. Результаты исследования 32
ВЫВОДЫ 40
СПИСОК ИСПОЛЬЗОВАННЫХ ИСТОЧНИКОВ 41
-
Дипломная работа:
Особенности использования автоматизированных систем обслуживания клиентов в банковской сфере
75 страниц(ы)
ВВЕДЕНИЕ 3
ГЛАВА 1. ТЕОРЕТИЧЕСКИЕ АСПЕКТЫ ИСПОЛЬЗОВАНИЯ АВТОМАТИЗИРОВАННЫХ СИСТЕМ В БАНКОВСКОЙ СФЕРЕ 8
1.1. Основные понятия, виды и принципы функционирования банковской сферы 81.2. Правовые основы регулирования работы с клиентами в банковской сфере 18РазвернутьСвернуть
1.3. Использования автоматизированных систем обслуживания в деятельности банка 26
ГЛАВА 2. ХАРАКТЕРИСТИКА И АНАЛИЗ АВТОМАТИЗИРОВАННЫХ СИСТЕМ ОБСЛУЖИВАНИЯ КЛИЕНТОВ В ПАО «БАНК УРАЛСИБ» 32
2.1. Характеристика банка ПАО «БАНК УРАЛСИБ» 32
2.2. Организация электронного документооборота в автоматизированных системах обслуживания 39
2.3. Проблемы защиты информации в автоматизированных системах обслуживания 45
ГЛАВА 3. РЕКОМЕНДАЦИИ ПО ПРИМЕНЕНИЮ АВТОМАТИЗИРОВАННЫХ СИСТЕМ ОБСЛУЖИВАНИЯ КЛИЕНТОВ В БАНКОВСКОЙ СФЕРЕ 50
3.1. Перспективы развития автоматизированных систем обслуживания 50
3.2. Способы совершенствования средств защиты информации 55
ЗАКЛЮЧЕНИЕ 60
СПИСОК ИСПОЛЬЗОВАННЫХ ИСТОЧНИКОВ И ЛИТЕРАТУРЫ 63
ПРИЛОЖЕНИЯ 78
-
Дипломная работа:
106 страниц(ы)
ГЛАВА 1. ТЕОРЕТИЧЕСКИЕ ОСНОВЫ ФОРМИРОВАНИЯ ЭТИЧЕСКИХ ЦЕННОСТЕЙ У УЧАЩИХСЯ НА УРОКАХ МУЗЫКИ….10
1.1. Сущность и особенность понятия этические ценности…101.2. Музыкальная культура по формированию этических ценностей ….29РазвернутьСвернуть
1.3. Организационно-педагогические условия формирования этических ценностей у учащихся на уроках музыки….…38
Выводы по первой главе….51
ГЛАВА 2. ОПЫТНО-ЭКСПЕРИМЕНТАЛЬНАЯ РАБОТА ПО ОРГАНИЗАЦИИ И ПЕДАГОГИЧЕСКОМУ СОПРОВОЖДЕНИЮ ПРОЦЕССА ФОРМИРОВАНИЯ ЭТИЧЕСКИХ ЦЕННОСТЕЙ У УЧАЩИХСЯ НА УРОКАХ МУЗЫКИ 53
2.1. Организация педагогического исследования эффективности формирования этических ценностей у учащихся на уроках музыки….53
2.2. Модель формирования этических ценностей у учащихся на уроках музыки…66
2.3. Анализ результатов опытно-экспериментальной работы по формированию этических ценностей у учащихся на уроках музыки….86
Выводы по второй главе…90
ЗАКЛЮЧЕНИЕ….92
СПИСОК ИСПОЛЬЗОВАННОЙ ЛИТЕРАТУРЫ….…94
-
Дипломная работа:
Методические особенности обучения математике в сельской малокомплектной школе
74 страниц(ы)
Введение
Глава I. Теоретические основы обучения в сельской малокомплектной школы 5
1.1. Особенности организации обучения математике в малокомплектной школе 151.2. Условия организации педагогического процесса в сельской малочисленной школе 23РазвернутьСвернуть
Глава II. Методические аспекты реализации обучения математике в сельской малокомплектной школе.…. 42
2.1. Проектирование и проведение урока в малокомплектной школе… 45
2.2 Методические рекомендации по организации обучения в сельской малокомплектной школе
50
Заключение…. 72
Список литературы 76
-
ВКР:
Воспитание исполнительской культуры баяниста в системе дополнительного образования
86 страниц(ы)
Введение 3
Глава I. Теоретические основы воспитания исполнительской культуры обучающихся 5-6 классов в системе дополнительного образования 71.1 Сущность понятия «исполнительская культура»….7РазвернутьСвернуть
1.2 Возрастные особенности обучающихся 5-6 классов 12
1.3 Основные принципы обучения игре на баяне…16
Выводы по первой главе 26
Глава II. Экспериментальная работа по воспитанию исполнительской культуры учащихся 5-6 классов в системе дополнительного образования 27
2.1 Диагностика исходного уровня исполнительской культуры учащихся 5-6 классов в системе дополнительного образования 27
2.2 Повышение эффективности процесса воспитания исполнительской культуры обучающихся в классе специального инструмента (баян) 36
2.3 Результаты диагностического исследования по воспитанию исполнительской культуры учащихся 5-6 классов на контрольном этапе исследования…48
Выводы по второй главе 54
Заключение 56
Список литературы 58
Приложение….62
-
Дипломная работа:
Функционально-эстетическое решение интерьера библиотеки
57 страниц(ы)
Введение 3
1 Теоретическая часть 4
1.1 Определение понятия библиотеки 4
1.2 Оформление библиотеки в соответствии с ГОСТ 72 Практическая часть 10РазвернутьСвернуть
2.1 Характеристика помещения 10
2.2 Эргономические требования 12
2.3 Выбор цветовой гаммы 14
2.4 Требования заказчика 18
2.5 Первоначальные эскизы 20
2.6 Выбор программного обеспечения 21
2.7 Основы работы в 3DsMax 25
2.8 Этапы разработки интерьера 34
2.9 Результат визуализации 41
2.10 Выбор материалов 45
2.11 Стоимость работ и материалов 47
Заключение 51
Список использованной литературы 53
Приложения 54